Geschiedenis Noord-Holland
Holland was het belangrijkste gewest met een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep betreffende 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 een Acte over Staatsregeling aangenomen, waarmee de antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werden onderverdeeld in 8 departementen betreffende zo heel wat geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement over Texel
dit departement aangaande de Amstel
het departement aangaande de Delf
Ook lagen verder dit departement van de Schelde en Maas en dit departement van de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed een nieuwe opstelling niet en na de instelling in 1801 aangaande het Bataafs Gemenebest werd dit departement Holland ingesteld volgens de antieke gewestelijke grenzen over Holland. In 1806 werden dit Bataafs Gemenebest verwisselen via dit Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werden dit departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Nadat in 1811 het Koninkrijk Holland bij het Franse Keizerrijk werd gevoegd, werd Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département een la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden van de Maas.
Na de Fransen eind 1813 uit Holland gevlucht waren, was de ordening aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende een Grondwet betreffende 29 maart 1814 werden de departementen vervangen via provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden over een Maas werden verenigd in een provincie Holland. Door minister Aangaande Maanen werden in de grondwetcommissie alsnog de naam Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde juiste verlangen aangaande achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", maar dit werden via een rest met een commissie verworpen.[2]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug betreffende Friesland naar Holland, maar ons deel met Hollands Brabant was bij Noord-Brabant en in 1815 werden verder dit laatste Hollands Brabant, het Land over Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werden in 1820 een grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde de dominantie te reduceren werd Holland bij een grondwetsherziening betreffende 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzakelijkheid hiertoe werd in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit wel in sterke mate wegens Amsterdam, dat in 1838 het provinciaal gerechtshof met zichzelf voorbij zag kunnen ten gunste met Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende positie over Amsterdam en drong men met op het herstel van een verdeling zoals die was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier voor 1795. Hier werden echter ook niet aan tegemoetgekomen. Na de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden deze voor Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 het grootste deel over de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling bij een provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit van Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was er enig tijd sprake betreffende een samenvoeging over de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden duidelijk het deze uitstippelen betreffende de baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto betreffende het Noorderkwartier, een IJsselmeerpolders en een deel met Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, de Waddenzee en dit IJsselmeer. In het zuiden grenst een provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in het oosten via geneesmiddel met de Houtribdijk en Hollandse Brug aan een provincie Flevoland en in het noorden door middel aangaande een Afsluitdijk met de provincie Friesland.
Een provincie mag worden onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en in vroegere tijden het IJ) wanneer grens fungeert.
Ten zuiden van dit Noordzeekanaal liggen een stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende de luchthaven Schiphol en daarnaast dit Gooi, alsmede ons dichtbevolkt gebied, doch met ons landschappelijk geheel ander karakter (bosrijk en niet totaal vlak).
Ten noorden met het Noordzeekanaal bevinden zich een Zaanstreek en verschillende, kleinere, delen en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de stad Alkmaar. Er bevinden zichzelf in het deel aangaande een provincie verder landelijker gebieden: Waterland, de grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en totaal in het noorden een Kop over Noord-Holland met dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
De westkust met een provincie is grotendeels door duinen beschermd. Hier liggen welbekende badplaatsen indien Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond met Zee en Bergen. Daar waar een duinen via de Noordzee waren verzwolgen, werd de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (met allebei de zijden van dit Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Ons deel aangaande Kennemerland vormt de IJmond, met een Hoogovens en overige industrie: het is het westelijk gebied betreffende dit Noordzeekanaal, betreffende indien middelpunt de haven en sluizen betreffende IJmuiden. Ten noorden over Kennemerland ligt de antieke marktplaats Schagen en op de noordpunt betreffende dit schiereiland een marinehaven Den Helder, tegelijkertijd veerhaven voor Texel.
Aan de oostkust liggen historische steden ingeval Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en tevens dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan dit IJ (heb je ons zeearm) en dit Noordzeekanaal met de daarin, al dan ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en dit Noordhollandsch Kanaal kijk op deze site en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams een meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam in steden als Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel is te horen, omdat hier veel Amsterdammers wonen. De meest kenmerkende dialecten vindt men op het platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier verdere dit lokale dialect over een standaardtaal afwijkt; met name dit Tessels en dit Wierings beschikken over een heel eigen karakter.
Net ingeval in overige dialectgebieden kan zijn ook in Noord-Holland sprake aangaande een teruggang betreffende een dialecten. Toch zijn sommige dialecten nog opvallend vitaal. Met name het Volendams is ter plaatse alsnog enorm meestal gesproken. Verschillende dialecten, bijvoorbeeld dit Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Het IJ is vanouds ons barrière en dat blijkt tevens uit een dialecten. De dialecten ten noorden betreffende dit IJ bestaan een meest afwijkende.
Onder het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden over dit IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op een dialecten aangaande Zuid-Holland en worden taalkundig dan ook dikwijls mits Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, betreffende ook Noord- wanneer Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, die intern vrij divers zijn, vallen in een Utrechtse groep.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten over vanouds geïsoleerde gemeenschappen als Volendam, Egmond ofwel een Waddeneilanden hebben ons heel eigen ontwikkeling doorgemaakt en zijn op enkele punten enorm conservatief gebleven, waar ze zichzelf op overige punten juist opvallend hebben vernieuwd en daarom bijzonder scherp betreffende de omliggende dialecten bestaan kunnen afwijken.
De indeling over een dialecten boven het IJ kan zijn problematisch en is aanleiding bekijk dit blog geweest tot verschillende polemieken in een taalwetenschap. Dikwijls kan zijn op een verwantschap met dit Fries gewezen: met name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel gemeen betreffende het Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft het nimmer volstrekt kunnen vervangen, waardoor Friese vormen en constructies nog voortleven in een dialecten. Alhoewel die theorie heel wat aanhang heeft, is ze door verschillende taalkundigen met de hand gewezen en zullen de Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is ons overheids-NV, opgericht op 1 juli 2004, betreffende de Provincie Noord-Holland als enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht betreffende de besturen betreffende de recreatieschappen vanwege de ontwikkeling, aanleg, kijk hier het beheer en onderhouden aangaande 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn een paar grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen betreffende Texel (een hele westzijde over Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook aangaande Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Tevens zijn Check dit uit daar in Noord-Holland een tiental verschillende door Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (aangaande Wijk met Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan er in Noord-Holland alsnog vele overige vollere en kleinere natuurgebieden, zoals dit Goois Natuurreservaat, de Hulk, het Naardermeer, dit Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland vanwege kijk hier dit hoofdartikel over het thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort